سختی آب و تاثیر آن بر لوله ها

در این بلاگ میخواهیم تعریفی جامع در مورد سختی آب و انواع سختی آن داشته باشیم و تاثیرات آن را بر روی انواع لوله ها بیان کنیم.

سختی آب چیست

به آب هایی که میزان نمک ها و فلزات سنگین و مواد معدنی آن زیاد باشد ،آب سخت گفته می شود.اصطلاح لاتین سختی آب ،HARD WATER  می باشد که آب به علت عبور از روی سنگ های مختلف این سختی ها را به خود می گیرد.

آب های زیر زمینی بخاطر عبور از سنگ های مختلف،حجم زیادی از منیزیم ،آهن ،روی ،کربنات و کربنات کلسیم را به خود گرفته و به آب سخت تبدیل می شوند.سختی آب بر حسب واحد PPM  یا میلی گرم بر لیتر محاسبه و اندازه گیری می شود.

سختی های موجود در آب بر اثر عبور و حرارت ،رسوب کرده و روی سطوح لوله ها و دیواره های تجهیزات صنعتی و لوازم خانگی حرارتی و مبدل ها نشسته و انباشته می شود.

اندازه سختی آب ها

سختی و ناخالصی های آب ها را می توان با واحد میلی گرم بر لیتر اندازه گرفت ،سختی آب ها به چهار گروه اصلی طبقه بندی می شوند که عبارتند از:

1. آب سبک: به آبی گفته می شود که مقدار املاح آن از ۰ تا ۷۵ میلی گرم می باشد.
2. آب نیمه سبک یا نیمه سخت:به آبی گفته می شود که مقدار املاح آن از ۷۵ تا ۱۵۰ میلی گرم در لیتر می باشد.
3. آب سنگین یا درجه سخت: به آبی گفته می شود که مقدار املاح آن از ۱۵۰ تا ۳۰۰ میلی گرم بر لیتر می باشد 
4. آب خیلی سنگین یا خیلی سخت:آبی است که مقدار املاح آن بیش از ۳۰۰ میلی گرم در یک لیتر است ،این آب رسوب زیادی داشته و لوله های فولادی و گالوانیزه و تجهیزات موتورخانه ها و رادیاتور ها و مبدل های پیکج و آب گرم کن ها را تحت تاثیر قرار می دهد و در صورت استفاده از این نوع آب ،هزینه تعمیر و نگه داری تاسیسات و لوله کشی ساختمان افزایش می یابد.

انواع سختی آب 

سختی آب ها بر اساس نحوه تصفیه آن ها به صورت طبیعی و غیر طبیعی به دو دسته اصلی تقسیم بندی می شوند که عبارتند از:

1. سختی موقت 
2. سختی دائم

سختی موقت:

این سختی که در آن مقدار بی کربنات کلسیم و منیزیم و آهن به بیش از حد مجاز رسیده است ،تلقی می شود ،این سختی با حرارت دهی به آب و جوشاندن آن برطرف شده و سختی آن از بین می رود ،البته روش دیگری برای از بین بردن این سختی وجود دارد که PH آب را کاهش داده وبه این روش سختی آن گرفته می شود.

سختی دائم:

این سختی که بر اثر وجود زیادی نیترات ،کلسیم کلرید و آهن و منیزیم و نمک سولفات به وجود می آید با افزایش حرارت دهی و گرما از بین نمی رود و برای از بین بردن سختی این نوع باید از تجهیزات و فیلتر های مجهز استفاده شود.

تاثیر سختی آب بر لوله ها و تاسیسات ساختمان

سختی بیش از حد آب می تواند هزینه های تعمیر و نگه داری تاسیسات و لوله کشی ساختمان را بالا برده و به لوله های آب و تجهیزات تاسیسات ،آسیب بزند.به چند نمونه از آسیب های آن اشاره می کنیم

1. سولفات کلسیم و منیزیم باعث می شود تا در لوله های آبگرمکن ،پکیج و پمپ های خانگی و لوله های آب خصوصاً لوله های فولادی و گالوانیزه رسوب گرفته باعث گرفتگی و پوسیدگی آن ها شود.
2. کلرید کلسیم و منیزیم باعث خوردگی دیواره های دیگ بخار و لوله های انتقال آب و مبدل آبگرمکن ها و پکیج ها می شود.
3. همچنین رسوبات زیادی آب می تواند مسیر رادیاتور های گرمایش و لوله های گرمایش از کف را مسدود کرده و بازدهی گرمایشی ساختمان را پایین بیاورد.

استفاده از لوله های پلیمری در لوله کشی آب منازل

یکی از بهترین لوله های مورد استفاده در ساختمان ها لوله های پلیمری می باشد که به چند دسته تقسیم بندی می شوند

1. لوله های سفید تک لایه 
2. لوله های سفید سه لایه
3. لوله های پنج لایه یا مولتی لایر

لوله های فوق بخاطر ساختار پلیمری و صیقلی بودن سطح داخلیشان ،سختی آب کمتری در سطوح رسوب می کند.البته لوله های مسی هم لوله های خوبی هستند ولی به علت گرانی ،مقرون به صرفه نمی باشند.دردر ضمن این لوله ها هیچگونه خوردگی در برابر سختی آب نداشته و مقاومت زیادی در برابر سختی و میزان اسیدی آب دارند.

بهترین لوله های مصرفی در ساختمان ها لوله های مسی و لوله های پلیمری می باشند.لوله های سفید تک لایه و لوله های پنج لایه بهترین گزینه برای لوله کشی آب ساختمان ها می باشند.

انواع روش های کاهش سختی آب

برای اینکه میزان آسیب به تجهیزات و تاسیسات لوله کشی را به حداقل برسانیم ،کاهش سختی آب از ضرورت زیادی برخوردار می باشد.به همین منظور انواع روش های کاهش سختی آب ابداع شده است که عبارتند از:

• سختی گیر مغناطیسی
• سختی گیر رزینی
• سختی گیر الکترونیکی
• اسمز معکوس یا آب شیرین کن

اگر سختی آب بالا باشد می تواند تاثیرات مخربی بر تاسیسات آب رسانی و تجهیزات گرمایشی وارد کند و طول عمر آن ها را پایین بیاورد.بنابراین برای اینکه تاثیرات مخرب را به حداقل ممکن برسانیم بهتر است از سختی گیر استفاده کنیم.بهترین روش گرفتن سختی آب مسیر لوله کشی آب ،روش الکتریکی می باشد .

برای اینکه تاثیرات مخرب سختی آب را کاهش دهیم بهتر است از لوله های پلیمری با سطوح صیقلی که عبارتند از لوله سفید تک لایه و لوله های پنج لایه استفاده کنیم.این لوله ها کمترین رسوب را گرفته و سختی آب ،کمترین صدمه را به این نوع لوله ها می زند.در نتیجه طول عمر لوله کشی ساختمان بالا رفته و هزینه های تعمیر و نگه داری کاهش می یابد.