در این مقاله قصد داریم تعریفی جامع از داکت رایزرهای ساختمان داشته باشیم و ضرورت اهمیت آن ها در ساختمان های جدید را خدمت شما همراهان گرامی ارائه دهیم.

داکت رایزر

در ساختمان های جدید و مهندسی ساز ، مکان هایی تعبیه و طراحی می شود تا رایزرهای لوله آبرسانی و لوله فاضلاب و لوله گاز رسانی در آن قرار داده شود و از داخل آن ها عبور می کند.

بنابراین داکت رایزر به معنی فضایی است عمودی که در آن رایزر لوله ها قرار داده می شود تا در هنگام تعمیر و نگهداری و یا بازرسی ،دسترسی به لوله های رایزر راحت باشد .بنابراین داکت رایزر ها از اهمیت بالایی برخوردار هستند.

داکت رایزر ساختمان  بر اساس تعداد واحد های آن ساختمان و تعداد لوله های رفت و برگشت رایزر تعیین و طراحی می شود.طبیعی است که هرچه تعداد لوله های رایزر زیاد باشد به همان نسبت حجم داکت نیز افزایش می یابد.همچنین هرچه تعداد لوله های رایزر کمتر باشد به همان نسبت حجم داکت نیز کاهش می یابد.

مکان داکت رایزرها

مکان داکت رایزرها باید حدالمقدور در مکانی باشد که دور از آسانسور و تجهیزات برقی و الکترونیکی باشد.همچنین مکان داکت را طوری طراحی می کنند تا در قسمتی از راه پله ها و یا مکان های مشاع قرار گرفته تا هنگام تعمیر و نگهداری دسترسی به آن آسان باشد.

هرچند که بعضی از داکت های رایزر نیز به صورتی طراحی می شوند که به تمامی واحد ها ارتباط داشته تا دسترسی به تمامی رایزرها امکان پذیر باشد.در داخل واحد ها مکان هایی تعبیه می شود تا داکت رایزرها در آن جای بگیرد.

لزوم طراحی داکت در ساختمان های جدید

در حال حاضر در شهرهای بزرگ ایران که نظام مهندسی و شهرداری در آن ها مشارکت دارند ،وجود داکت رایزر در ساختمان ها الزامی بوده و اگر به هر دلیلی ساختمانی به داکت رایزر مجهز نباشد ،به آن مجوز ساختمان و مجوز نظام مهندسی داده نمی شود.

بنابراین وجود داکت متناسب با تعداد لوله های رایزر در ساختمان ها الزامی بوده و یکی از پر اهمیت ترین بخش های تاسیسات یک ساختمان بشمار می رود. 

در ساختمان هایی که تعداد واحد های آن زیاد می باشد،از دو یا چند داکت رایزر استفاده می کنند تا بتوانند سیستم لوله کشی را به بهترین شکل ممکن انجام داده و با حداقل فاصله به رایزرها دسترسی داشته باشند.همچنین استفاده از دو یا چند داکت رایزر می تواند راحتی در طراحی را فراهم کرده واز اشغال کردن مکان اضافه رایزرهای لوله کشی جلوگیری بعمل آورد.

رایزرها در ساختمان هایی که داکت ندارند

در ساختمان هایی که داکت رایزر در آنها طراحی نشده است ،رایزرها را از بین دیوار ها و یا کنار ستون ها عبور می دهند تا هم دسترسی به آن ها راحتر باشد و هم طول لوله کشی در داخل واحد ها به حداقل برسد.

یکی از معایب عدم وجود داکت های رایزر این است که بخاطر اینکه لوله های رایزر ها از کنار ستون ها و یا بین دیوار ساختمان عبور کند صدای عبور آب به گوش ساکنین ساختمان برسد.البته این سر و صدای عبور آب بیشتر از لوله های فاضلابی می باشد و لوله های آب زیاد محسوس نیست.

در داکت های رایزر بخاطر عبور تمامی رایزرها و عایق کاری صوتی دیواره های داکت سر و صدای عبور سیال به گوش نمی رسد.البته لوله و اتصالاتی در بازار وجود دارد بعنوان لوله و اتصالات سایلنت و بی صدا که دارای جداره عایق کاری شده می باشد که سر و صدای سیال عبوری از خود را عبور نمی دهد.

البته این لوله و اتصالات از هزینه بالاتری برخوردار هستند و از لحاظ کیفیت با لوله های معمولی برابری می کنند و فقط از یک جداره میانی عایق صوتی برخوردار هستند که می تواند هزینه این نوع لوله و اتصالات را بالاتر ببرد.