مدار گرمایش
در لوله کشی آب ساختمان و منازل ۲ نوع مدار طراحی و اجراء می شود، مدار اول مربوط به لوله کشی آب بهداشتی می باشد که نیاز آب مصرفی سرد و گرم را تامین می کند.مدار دوم مربوط به لوله کشی مدار گرمایش می باشد که وظیفه گرم نمودن محیط خانه و ساختمان را بر عهده دارد.
مدار گرمایش و انواع آن
همانطور که گفته شد ،مدار گرمایش وظیفه گرم نمودن محیط خانه را برعهده دارد.بنابراین مدار گرمایش که توسط انواع لوله ها بخصوص لوله های پلیمری تک لایه سفید وپنج لایه اجراء و نصب می گردد ،حائز اهمیت می باشد.
گرمایش محیط توسط مدار گرمایش به روش های مختلفی اجراء می گردد که عبارتند از:
- مدار گرمایش مرکزی:این سیستم توسط موتورخانه ها صورت گرفته و به شوفاژ ها و یا فن کویل ها منتقل می گردد و انتقال گرما به محیط انجام می شود.این سیستم راندمان کمتری داشته و در گذشته بیشتر از این روش استفاده می شده است.
- مدار گرمایش توسط پکیج: این سیستم که در تک تک واحد ها قابل اجراء است و پکیج ها به صورت جداگانه در واحد نصب می شود و حرارت توسط پیکج تولید شده و به شوفاژها یا فن کویل ها و یا مدار گرمایش از کف منتقل می شود ،محیط را گرم می کند .
خوردگی و گرفتگی مدار گرمایش
یکی از عواملی که مدار گرمایش را تهدید می کند و در صورت عدم مراقبت ممکن است طول عمر آن را پایین بیاورد خوردگی و گرفتگی مدار گرمایش می باشد.همچنین این عوامل باعث می شود که راندمان حرارتی سیستم های گرمایش پایین آمده و در وظیفه خود که گرم کردن محیط می باشد ،اختلال ایجاد شود.
خوردگی مدارگرمایش می تواند هزینه مصرف انرژی را بالا برده و ضریب انتقال حرارت در مدار را پایین بیاورد و باعث آسیب پکیج و تجهیزات مدار گرمایش اعم از شوفاژ،کویل فن ها و حتی لوله ها گردد.
گرفتگی مدار می تواند براثر آهک موجود در سختی آب تشکیل شده و باعث گرفتگی در مدار گرمایش شود و همچنین راندمان حرارتی مبدل ها را کاهش داده و مصرف انرژی را بالا ببرد.
انواع خوردگی مدار گرمایش
در مدار گرمایش ۲ روش کلی خوردگی ممکن است بوجود بیاید که عبارتند از:
- روش خوردگی بر اثر مولکول های اکسیژن موجود در آب
- روش خوردگی گالوانیک
خوردگی بر اثر مولکول های اکسیژن
در خوردگی با اکسیژن رنگ قطعات اعم از روتور پمپ و قطعاتی از پکیج که با آب ارتباط دارند به صورت قرمز یا قهوه ای رنگ مشاهده می شوند.
در سیستم های گرمایشی که نشتی آب وجود دارد این نوع خوردگی پدیدار می شود.علت اصلی این عامل باز بودن سیستم گرمایش براثر نشتی می باشد.میزان خوردگی توسط مولکول های اکسیژن محلول در آب کم می باشد.
خوردگی گالوانیک
در خوردگی گالوانیک ،فلزات موجود در آب با فلزات ،شوفاژ یا رادیاتور و حتی لوله های فلزی برخورد کرده و فعل و انفعالات شیمیایی صورت گرفته می شود و باعث خوردگی می شود که این خوردگی در مسیر گرمایش زیاد بوده و به رنگ مشکی لجنی شکل ظهور می کند.
در این خوردگی باید اقدامات لازم را مبذول فرمائید تا مسیر گرمایش فرسوده و خراب نشود.
گرفتگی مدار گرمایش بر اثر آهک
آهک ها که به صورت مولکول پره ای و ستاره ای شکل هستند در مسیر گرمایش بر اثر گرما جدا شده و به هم دیگر متصل می شوند ودر یک جا جمع شده و سفت می شوند و باعث مسدود شدن مسیر رادیاتور ،شوفاژ و مبدل ها و کویل ها و حتی مسیر لوله ها می شوند(در لوله های پلیمری پنج لایه و تک لایه به علت ساختار صیقلی بودن آن ها گرفتگی آهکی به حد اقل ممکن رسیده است)
گرفتگی آهکی راندمان حرارتی را پایین می آورد و باعث مسدود شدن مسیر مدار گرمایش می شود.درشوفاژ ها در زمان کارکرد قسمتی از شوفاژ داغ بوده و قسمتی دیگر ممکن است سرد باشد که بخاطر رسوب گرفتگی مدار شوفاژ می باشد.
گرفتگی آهکی براثر سختی موقت آب بوجود می آید.نکته مهم دیگر اینکه در مدار گرمایش ما با سختی دائم آب کاری نداشته و سختی دائم ،هیچ صدمه ای به مسیر گرمایش نمیزند.
استفاده از لوله های پلیمری در مدار گرمایش و مدار آب گرم بهداشتی
در مسیر آب گرم و مدار گرمایش بهتر است از لوله های پلیمری نظیر تک لایه سفید و پنج لایه استفاده شود تا خوردگی به حداقل ممکن رسیده وگرفتگی در این لوله ها بسیار پایین می باشد.
استفاده از فیلتر ها در مسیر مدار گرمایش
در مناطقی که سختی آب زیاد باشد ،استفاده از فیلتر های آنتی سختی باعث می شود تا رسوب به حداقل رسیده و گرفتگی کمتری در مسیر گرمایش اتفاق بیافتد.به همین منظور فیلترهای مختلفی طراحی و ساخته شده و روانه بازار شده است که عبارتند از:
- فیلترهای پلی فسفات
- فیلترهای مغناطیسی
- فیلترهای الکترومغناطیسی
فیلترهای پلی فسفات
این فیلتر ها که در مسیر مدار گرمایش و نزدیک پکیج ها معمولاً نصب و راه اندازی می شوند ،یک حالت لیزی و سری و صابونی شکل در مسیر گرمایش ایجاد کرده تا آهک کمتری داخل لوله ها و تجهیزات رسوب کرده و باعث کنترل گرفتگی مسیر می شود.
پلی فسفات حل شده در آب اگر به مقدار زیادی در آب حل شود ،آب را سمی کرده و سلامتی انسان را به مخاطره می اندازد.به همین علت است که استفاده از آب گرم برای آب شرب و نوشیدن توصیه نمی شود.
فیلترهای مغناطیسی
این فیلترها در مسیر مدار گرمایش نصب شده و دقیقاً در مرکز قطر لوله تعبیه می شود تا گرفتگی آهکی شکل را منحلل کرده و از سخت شدن وتجمع در مسیر مدار جلوگیری کند.این فیلترها مجهز به آهن ربای قوی جهت ایجاد میدان مغناطیسی می باشند.
اگر دبی عبور آب یک مسیر زیاد باشد باید از دو تا فیلتر مغناطیسی به صورت سری استفاده نمود تا کار زد گرفتگی خود را به بهترین شکل ممکن انجام دهند.در ضمن کارکرد این سختی گیر ها به نحوی است که با هماهنگ کردن مولکول های آب میزان رسوب گیری به حداقل ممکن میرسد.
این سختی گیر ها مکان کوچکی را اشغال کرده و نصب و راه اندازی بسیار ساده ایی دارند. این سختی گیرها از آهن رباء مغناطیسی تشکیل شده اند و به سختی گیر مگنتی هم معروف می باشند.
فیلتر های الکترومغناطیسی
این فیلترها از لحاظ کارکرد کاملاً شبیه فیلترهای مغناطیسی بوده و با این تفاوت که بجای یک آهن ربا از انرژی الکتریکی برای ایجاد میدان مغناطیسی استفاده می شود.این سختی گیر به صورت جداری روی سطوح لوله نصب و اجراء می شود و نیازی به باز کردن اتصالات نیست.
این فیلترها توسط دوشاخه برق به پریز برق وصل شده و انرژی الکتریسیته را به میدان مغناطیسی تبدیل می کند و به واسطه آن رسوب حل شده و باعث عدم سخت شدن می شود.
