فاضلاب ها
فاضلاب و بازیافت آن
فاضلاب به آب های آلوده و یا آب های استفاده شده که غیر قابل استفاده است ،اطلاق می شود.
انواع فاضلاب ها
فاضلاب ها شامل آب های آلوده (دستشوئی،حمام،ماشین لباس شویی و توالت و ظرف شویی ) می باشد.فاضلاب فروشگاه ها،رستوران ها،مراکز درمانی و بیمارستان ها و مغازه ها و آب باران ، جزئی از فاضلاب ها می باشند.
فاضلاب با بازیافت آسان
فاضلاب شهری که به آن ها فاضلاب خاکستری هم گفته می شود،به آسانی قابل بازیافت می باشد و می توان آن را درباره به چرخه مصرف بازگرداند.
فاضلاب با بازیافت مشکل
فاضلاب های سرویس بهداشتی و فاضلاب بیمارستان ها ،بازیافت مشکلی دارند و با روش ساده ،بازیافت نمی شوند.
بازیافت فاضلاب رستوران ها
با یک چربی گیر و یک عدد سپتیک تانک، می توان فاضلاب رستوران ها را تصفیه نمود و مجدداً در آبیاری فضای سبز و برج های خنک کن و آب سیفون ها مورد استفاده قرار داد.
نحوه بازیافت فاضلاب در کشورهای مدرن
نحوه بازیافت در کشور های مدرن به این صورت است که هرخانه و مجتمع به سیستم تصفیه فاضلاب مجهز می باشد.همچنین آب های سطحی که در جوی خیابان ها ،جاری است در مخازن مربوطه ذخیره و سپس تصفیه می گردد و به مصرف می رسد.
عدم بازیافت مناسب در ایران
در ایران ،آب های سطحی و آب منازل هیچگونه بازیافتی نمی شوند و مستقیماً به فاضلاب انتقال داده می شوند.در ایران دفع فاضلاب براساس نفوذپذیری زمین انجام می شود.مناطقی که خاک آن ضریب نفوذپذیری مناسبی ندارد،زمین را با لوله های کاروگیت زهکشی می کنند و آب فاضلاب را مستقیماً به رودخانه انتقال می دهند.
متاسفانه اکثر شهرهای کنار رودخانه به روش فوق، دفع فاضلاب انجام می دهند.
سیستم فوق خطر جدی به محیط زیست وارد می کند.
سیستم فاضلاب شهری در ایران
به این صورت است که فاضلاب به وسیله شبکه جمع آوری سراسری که به سیستم اگو می گویند،جمع آوری شده و وارد تصفیه خانه مرکزی می شود و سپس عمل بازیافت انجام می شود.
در ایران سیستم تصفیه منازل و واحد های جدا تاکنون اجراء نشده است.بخاطر گران قیمت بودن مواد تصفیه خانه ها سیستم فوق انجام نشده است.هم اکنون در کشور عزیزمان ،پکیج های تصفیه فاضلاب در حال تولید و بومی سازی است.بش از ۹۸ در صد از شهر های ایران فاقد سیستم اگو هستند.
مراحل بازیافت فاضلاب شهری
ویژگی های کیفی اولیه فاضلاب ها به چند گروه زیر تقسیم بندی می شوند:
- فیزیکی
- شیمیایی
- بیولوژیکی
تصفیه و بازیافت اولیه
در قدم اول مواد جامد و نخاله های بزرگ توسط غربال کردن و یا خرد کردن آن ها جداسازی می شوند.
تصفیه اولیه ،شامل مراحل زیر میباشد:
- غربال کردن و یا جداسازی
- خرد کردن
- شن گیری
- اندازه گیری دبی جریان
- ته نشین سازی
تصفیه و باز یافت ثانویه
به وسلیه علم شیمی مواد آلی کلوئیدی و محلول های دیگر به جرم زنده تبدیل می شوند و سپس به وسیله ته نشین کردن ،جداسازی می شوند.
تصفیه ثانویه ،شامل مراحل زیر میباشد:
- لجن فعال
- هوا دهی لجن فعال
- برکه ها و لاگون ها
- گند زدایی
- تصفیه لجن
- تغلیط لجن
- شناور سازی
- هضم لجن
- دفع لجن
تصفیه و بازیافت نهایی
در این مرحله ترکیبات نیتروژن و فسفر به وسیله مجموعه ای از فرآیندهای شیمیایی و بیولوژیکی و فیزیکی انجام می شود.
تصفیه نهایی،شامل مراحل زیر میباشد:
- حذف نیتروژن
- حذف فسفر
نگاهی بر لوله های پوشفیت (UPVC)
لوله های فوق یکی از بهترین لوله های موجود برای فاضلاب هستند.
مزیت لوله های پوش فیت
سرعت عمل بالا در نصب و راه اندازی،عمر طولانی و عدم نشتی این لوله ها، کاملاً به اثبات رسیده است.این سیستم جایگزین مناسبی بجای سیستم فلزی (چدنی) می باشد.
پلینگ های مورد استفاده در پوش فیت ها
مقاومت بالا و عدم نشتی پکینگ ها در برابر مواد بازی و اسیدی ،کمک شایانی به سیستم پوش فیت ها می کند.
لوله کشی فاضلاب ساختمان ها بر اساس استاندارد
ساختمان ها باید به لوله کشی فاضلاب سالم و کارآمد ،مجهز باشند.سیستم های لوله کشی فاضلاب ،به صورت های مختلفی انجام می شوند که ما به یکی از روش های پر کاربرد آن در ادامه مقاله خواهیم پرداخت.برای خروج آب های آلوده ساختمان که به آن ها آب های خاکستری نیز می گویند ،نیاز به لوله کشی فاضلاب می باشد.لوله کشی فاضلاب ساختمان از بخش های مختلفی تشکیل شده که پیچیدگی این سیستم را ایجاد می کند.
قسمت های مختلف سیستم فاضلاب ساختمان ها
- لوله های فاضلاب
- سیفون فاضلاب
- لوله های ونت یا هواکش
- لوله های فاضلاب: لوله های فاضلاب وظیفه هدایت و جابجایی و انتقال مواد زائد و آب های آلوده را به چاه یا سیستم فاضلاب شهری دارند.در طراحی و نصب لوله های فاضلاب از شیب استفاده میکنند،یعنی لوله ها با شیب ملایمی حدودا ۱۵ الی ۲۵ درجه نصب می گردند تا نیروی گرانش زمین به حمل مواد فاضلابی و آب فاضلاب کمک کند. لوله های بکار رفته در سیستم فاضلاب ساختمان عبارتند از:
- لوله های پلیکا
- لوله های پوش فیت
- لوله های پلی اتیلن فاضلابی
- لوله های چدنی که در حال حاضر خیلی کم از آن ها استفاده می شود.
- سیفون فاضلاب: سیفون ها جزء اصلی در سیستم فاضلاب ها هستند و کارکرد ساده ایی دارند و از خشک شدن مسیر لوله ها جلوگیری کرده و همیشه مقداری آب را در خود ذخیره می کنند تا بوی نامطبوع فاضلاب ،بیرون نزند و هوای ساختمان را آلوده نکند و همچنین باعث عدم ورود حشرات به ساختمان می شود.سیفون ها به شکل گلوگاهی هستند و مکان استفاده از آن ها عبارتند از:
- داخل حمام
- داخل توالت
- زیر سینک ظرفشویی
- لوله های ونت یا هواکش: این لوله ها که ساختمان را در تهویه مطبوع یاری می کنند ،وظیفه دیگری نیز دارند که عبارت است از تولید جریان و فشار هوا در لوله های فاضلاب به منظور تخلیه و حرکت راحتر مواد فاضلابی داخل لوله ها می باشد.قرارگیری لوله های هواکش در امتداد ساختمان می باشد و برعکس لوله های فاضلاب ، به سمت بالا قرار می گیرند و شیب آن ها به بالا می باشد.یکی از علت های اصلی اینکه سیستم فاضلاب،تهویه مناسبی ندارد و بوی بد آن بیرون میزند ،نصب اشتباه لوله های ونت می باشد.
روش لوله کشی فاضلاب به دو دسته کلی تقسیم بندی می شود
- لوله کشی فاضلاب به صورت سنتی
- لوله کشی فاضلاب به صورت زیرسقفی
- لوله کشی فاضلاب به صورت سنتی:در این روش لوله های فاضلاب ،کف ساختمان به صورت خوابیده قرار می گیرند.این روش یکی از ساده ترین و قدیمی ترین روش نصب لوله کشی فاضلاب است.
- لوله کشی فاضلاب به صورت زیرسقفی: در این روش لوله های فاضلاب بجای اینکه در کف ساختمان خوابانده شوند از زیر سقف ساختمان عبور داده می شوند.در این سیستم لوله ها با استفاده از بست ها و پیچ ها و با شیب مناسب در زیر سقف ،نصب و اجراء می شوند.
مقایسه کلی بین روش لوله کشی سنتی و لوله کشی زیرسقفی
در لوله کشی سنتی احتمال شکستن لوله ها بیشتر است ،بخاطر اینکه مواد و مصالح روی آن ها قرار می گیرد .در سیستم لوله کشی زیرسقفی بخاطر نصب تجهیزات و بست های کمری و داکت ها هزینه بالاتر رفته و سرعت نصب و اجراء کم می شود و زمان بیشتری را طلب می کند. همچنین در سیستم لوله کشی زیر سقفی ، دسترسی به لوله ها و بازدید آن ها راحتر میباشد و تعمیر و نگهداری راحتری نسبت به روش سنتی دارند.
